الذین ان مکناهم فى الارض اقاموا الصلوة و اتوا الزکوة و امروا بالمعروف و نهو عن المنکر و لله عاقبة الامور.

یاران خدا کسانى هستند که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم ، نماز را بر پا مى دارند و زکات را ادا مى کنند و امر به معروف و نهى از منکر مى نمایند و پایان همه امور از آن خداست . (حج ، 41)

 اگر قدرت و امکانات، در دست افراد صالح باشد، بهره‏بردارى صحیح مى‏کنند و اگر در اختیار نااهلان قرار گیرد سوء استفاده مى‏کنند.

بنابراین دنیا و قدرت، براى گروهى نعمت و براى گروهى وسیله‏ى بدبختى است و قرآن از هر دو نمونه یاد کرده است: اگر مؤمنان به

قدرت برسند، به سراغ نماز و زکات و امر به معروف مى‏روند ولى انسان‏هاى منحرف و نااهل، اگر قدرتمند شوند کارشان طغیان

است،] و در راه نابودى منابع اقتصادى و نسل بشر گام بر مى‏دارند،

 یکى از صفات مومنان این است که اگر در زمین تمکنى پیدا کنند و در اختیار هر قسم زندگى که بخواهند حریتى داده شوند، در میان همه انواع و

انحاء زندگى یک زندگى صالح را اختیار مى کنند و جامعه اى صالح به وجود مى آورند که در آن جامعه نماز به پا داشته،

و زکات داده مى شود، امر به معروف و نهى از منکر انجام مى گیرد  .

و اگر از میان همه جهات عبادى، نماز و از میان همه جهات مالى، زکات را نام برد، بدین جهت است که این دو در باب خود (عبادات ) عمده هستند. و وقتى صفت مؤمنین مذکور در صدر آیات این باشد،

و مراد از این صفت نیز آن باشد که در صورت داشتن قدرت و اختیار، اجتماعى صالح به وجود مى آورند، و از سوى دیگر حکم جهاد هم مخصوص به یک طایفه معینى نباشد نتیجه مى گیریم که پس مراد از (مؤمنین) عموم مؤمنین آن روز،

بلکه عامه مسلمین تا روز قیامت است، و این خصیصه و طبع هر مسلمانى است، هر چند که قرنها بعد به وجود آید. پس طبع مسلمان از آن

جهت که مسلمان است صلاح و سداد است هر چند که احیانا بر خلاف طبعش کارى بر خلاف صلاح انجام دهد.

علاوه بر اینکه، جامعه صالحى که براى اولین بار در مدینه تشکیل شده و سپس تمامى شبه جزیره عربستان را گرفت، عالى ترین

جامعه اى بود که در تاریخ اسلام تشکیل یافت، جامعه اى بود که در عهد رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله و سلم) در آن جامعه نماز

به پا مى شد، زکات داده مى شد، امر به معروف و نهى از منکر مى شد، و این جامعه به طور قطع سمبل و مصداق بارز این آیه است 

1-براى مؤمنان، تمام زمین یکسان است، آنان هر کجا که توان دارند هدف مقدّس خود را پیاده مى‏کنند. «فى الارض» 

2-همه‏ى قدرت‏ها را از خدا بدانیم. «مَکّنّا»

3-اوّلین ثمره‏ى حکومت صالحان، نماز و زکات و امر به معروف و نهى از منکر است. «اِن مکّناهم فى الارض اَقاموا الصلوة ...» 

4-رابطه با خدا و دستگیرى از محرومان و آگاهى دادن به جامعه و جلوگیرى از مفاسد، از هم جدا نیست.

«اَقاموا الصلوة و آتوا الزّکوة و امروا بالمعروف...» 

 5-اقامه‏ى نماز و اداى زکات و امر به معروف و نهى از منکر از وظایف و کارهاى قطعى مسئولان حکومت اسلامى است.

«اَقاموا» نه «یقیمون» 
 6-حاکمان مؤمن، هم در فکر ارتقاى روحى و رشد امور معنوى هستند و هم به دنبال رفاه و حل مشکلات اقتصادى و فقرزدایى و اصلاح جامعه.

«اَقاموا الصلوة و آتوا الزّکوة ...» 

 7-جامعه‏اى تحت حمایت خداوند است که این چهار ارزش محورى را داشته باشد: نماز، زکات، امر به معروف و نهى از منکر. «و لینصرن اللّه من ینصره»، «الّذین اِن مکنّاهم اَقاموا الصلوة» 

 8-امر و نهى شما، زمانى در جامعه موثّر است که اوّل به وظایف فردى خود عمل کنید. «اقاموا الصلوة... اَمَروا بالمعروف» 
   9-اقامه‏ى نماز، به قدرت و امکانات نیاز دارد.

«اِن مکنّاهم ... اقاموا الصلوة

 10-زکات، همتاى ناگسستنى نماز است.

«اَقاموا الصلوة و آتوا الزکوة» (در 28 آیه‏ى قرآن، زکات در کنار نماز آمده است). 
 11-با انجام همه‏ى وظایف، باز هم به حسن عاقبت خود و نتیجه‏ى نهایى کارتان مطمئن نشوید و بر خداوند امید و توکل داشته باشید. «وللّه عاقبة الامور» 

منابع : تفسیر نور قرائتی  ونمونه